Kalsiyum Nedir?

İnsan vücudunda en fazla bulunan mineral olan kalsiyumun %99’u kemiklerde ve dişlerde yer almaktadır. Geri kalan %1’i ise kan ve hücrelerde depolanmaktadır. Kalsiyumun günlük alınması gereken miktar bebeklerde, çocuklarda, yetişkinlerde ve gebelerde farklılık göstermektedir. Hamilelikte ve bebeklikte yeteri derecede alınmazsa gelişim bozukluklarına yol açmaktadır. Fazla alınması durumunda ise böbrek taşı, kireçlenme, kas güçsüzlüğü gibi sorunlara sebebiyet vermektedir.

Kalsiyum ne işe yarar, görevleri nelerdir?

• Vücut güçlü kemiklerin ve dişlerin oluşturulması-korunması, kalbin çalışması, kasların hareketi ve sinirlerin beyin ile her vücut parçası arasında mesaj taşıması için kalsiyuma ihtiyaç duyar.

• Kan akışına yardımcı olur ve birçok fonksiyonu etkileyen hormonları ve enzimleri serbest bırakmaya yardımcı olur.

• Kanın pıhtılaşması, kalp ritminin düzenlenmesi gibi vücudun ihtiyaç duyduğu fonksiyonlara destek sağlar.

Kalsiyumun faydaları nelerdir?

• Kolon kanseri riskini azaltır

• Kalp-damar sağlığını korur

• Gebelik zehirlenmesini önler

• Metabolizmayı destekler

• Zayıflamaya yardımcıdır

• Kanı pıhtılaştırır

• Kemik/kas sağlığı korur ve osteoporozu önler

Kalsiyum hangi besinlerde bulunur?

• Süt, süt ürünler ve peynir çeşitleri

• Tohumların birçoğu (haşhaş, chia, susam)

• Kabuklu yemişler (ay çekirdeği, badem, ceviz, fındık)

• Soya ve soya içeren besinler

• Yeşil yapraklı sebzeler (brokoli, bamya, lahana)

• Kuru incir

• Tahin ve pekmez

• Zenginleştirilmiş unla yapılan ekmek ve mamuller

• Kılçığıyla yenilebilen balıklar (hamsi, papalina, sardalya)

Günlük kalsiyum ihtiyacı ne kadardır?

• Yeni doğan: 200-1000mg

• 7-12 ay bebekler: 260-1500 mg

• 1-8 yaş çocuklar: 1000-2500 mg

• 9-18 yaş ergenler: 1300-3000 mg

• 19-50 yaş yetişkinler: 1000-2500 mg

• 51 yaş üstü erkekler: 1000-2000 mg

• 51 yaş üstü kadınlar: 1200-2000 mg

• Hamile-emziren kadınlar: 1000-2500 mg

Kalsiyum eksikliği neden olan hastalıklar ve alışkanlıklar?

• Aşırı kafein-alkol tüketimi

• Bulimia, anoreksi gibi yeme bozuklukları sahip bireyler

• Civa maruziyeti yaşanlar

• Magnezyumun aşırı tüketimi

• Kemoterapi

• Paratiroid hormonu eksikliği

• Menopoz

• Çölyak, Crohn, inflamatuar barsak hastalığı, pankreatit, böbrek yetmezliği

• D vitamini, fosfat eksikliği

• Osteoporoz, osteopeni

Kalsiyum eksikliği belirtileri nelerdir?

• Parmaklarda uyuşma, karıncalanma

• Havale

• Anormal kalp ritimleri

• Halsizlik

• Kas krampları

• Saç dökülmesi

Kimler kalsiyum takviyesi almalı?

• Menopoz dönemindeki kadınlar,

• Adet dönemleri duran doğurma çağındaki kadınlar (amenore hastaları),

• Vegan beslenen bireyler (hayvansal ürün tüketmeyenler), ovo-vejetaryenler beslenen bireyler (yumurta yiyen ancak süt ürünleri tüketmeyenler),

• 70 yaş üzeri yaşlılar,

• Vücudun fazla kalsiyum salgılamasına neden olabilecek büyük miktarlarda protein veya sodyum tüketen kişiler,

• Osteoporoz hastaları,

• Kortikosteroidlerle uzun süre tedavi görenler,

• Çölyak, inflamatuar barsak hastalığı gibi kalsiyum emilimini azaltan sindirim hastalıklarına sahip olan bireylerin kalsiyum takviyesi alması gerekmektedir.

Kaynakça:

1. Kalsiyum nedir? Hangi besinlerde bulunur? Faydaları nelerdir? (medikalakademi.com.tr)

2. Gıda Takviyesi ve Beslenme Derneği (Vitamin ve Mineraller – GTBD)

3. Kalsiyum İçeren Besinler Nelerdir? Kalsiyum Eksikliğinde Ne Olur? (lezzet.com.tr)